Helium Texel: inspiratie, innovatie en creativiteit voor en door Texelse jongeren

Helium Texel is hét voorbeeld van hoe jongeren zelf het heft in handen nemen om hun eiland levendiger te maken. Dankzij ondersteuning vanuit LEADER kan het project nieuwe activiteiten realiseren die eerder niet of slechts beperkt mogelijk waren. Het doel is Texelse jongeren van 13 tot 27 jaar meer aansluiting te geven bij elkaar en hun omgeving.

Als eilandbewoners voelen ze zich soms geïsoleerd, een gevoel dat ze vaak omschrijven als FOMO, oftewel ‘fear of missing out’. Veel jongeren (13 jaar en ouder) vinden dat het lokale aanbod niet altijd aansluit bij hun behoeften, omdat het voornamelijk gericht is op ouderen.

Helium House, nieuw cultureel centrum

Het Helium House wordt gerealiseerd in de voormalige kerk De Poort in Den Burg. Er is veel geïnvesteerd om het gebouw casco gereed te maken, waarbij het hoogste milieulabel is behaald. Deze plek biedt jongeren ruimtes zoals een muziekpodium, bioscoop, tv-studio, werkplekken en een café: faciliteiten die hiervoor niet op Texel beschikbaar waren. Lokale zzp’ers en organisaties ondersteunen het centrum financieel door betalend lid te worden, terwijl jongeren gratis toegang hebben.

René van Elteren is voorzitter van stichting Helium en eigenaar van de voormalige kerk De Poort. Deze kerk wordt de nieuwe uitvalsbasis voor Helium. “Het initiatief is echt bedacht en opgezet door jongeren om hun eiland aantrekkelijker te maken en betere aansluiting te vinden bij de snel veranderende wereld om hen heen.”

Helium TV

De jongeren maken al langer video’s via hun eigen kanaal: Helium TV. De video’s worden breed verspreid via social media zoals Instagram, TikTok en YouTube, en bereiken per productie tussen de 5.000 en 15.000 kijkers. Helium geeft jongeren veel vrijheid om hun ideeën uit te werken. Hugo Sambrink, een van de betrokken jongeren vanaf het eerste uur: “Ik vind dat we best leuke producties maken voor jongeren. We begonnen bijvoorbeeld met het programma ‘Texel Today’, en later wilden we grotere interviews gaan doen. Zo bedachten we ‘Op het pluche’, waarbij we mensen zoals Jochem Meijer en Hans Klok hebben geïnterviewd. Dat was echt heel leuk.”

Ook voor festivals werd een nieuw concept ontwikkeld. Hugo bedacht ‘Fiesta Sombrero’, zodat ze niet steeds dezelfde soort festivalvideo maakten, maar telkens nieuwe, creatieve formats konden verzinnen.

Dankzij LEADER kan Helium nu ook technisch verder groeien. Hugo: “We filmden eerst nog met eenvoudige apparatuur, maar dat is natuurlijk niet ideaal. Voor een documentaire hebben we materiaal van anderen moeten lenen. Dankzij LEADER kunnen we nu eigen camera’s en apparatuur aanschaffen, zodat we nog mooiere filmpjes kunnen maken.”

Helium Atelier: creatieve innovatie

Ook wordt met steun van LEADER het Helium Atelier uitgebreid met geavanceerde apparatuur voor muziekproductie, modeontwerp, fotografie, AI-toepassingen en 3D-design. Deze innovatieve middelen bieden jongeren nieuwe mogelijkheden om hun creativiteit te uiten en ondernemerschap te ontwikkelen via de verkoop van zelfgemaakte producten in de eigen Helium Store.

Het project biedt jongeren ook de kans zich te verdiepen in innovatie. Hugo legt uit: “We hopen door de activiteiten met Helium een stapje voor te komen op ‘de overkant’. Jongeren hebben hier op het eiland vaak minder mogelijkheden om zich te ontwikkelen dan jongeren op het vasteland. Met Helium proberen we dat gat kleiner te maken door ons te specialiseren in dingen zoals AI. We worden geen mbo of hbo, maar we kunnen wel verdieping bieden in thema’s die belangrijk zijn voor de toekomst.”

Helium biedt volgens Hugo niet alleen kansen voor persoonlijke ontwikkeling, maar brengt ook nieuwe energie naar Texel. “We willen het hipper maken hier. Het is nu best conservatief en ouderen, maar ook jongeren, zijn vaak terughoudend. We proberen die houding een beetje open te breken: het kan wél. Als Texelse jongeren op het vasteland zijn en bij een studentenvereniging gaan, worden ze ook superactief. Met Helium kunnen we zorgen dat ze dat hier al ontwikkelen.”

Door jongeren, voor jongeren

De kracht van Helium ligt in het bottom-up karakter: het project wordt volledig gedragen en uitgevoerd door jongeren zelf. Ze bepalen de richting, programmering en organisatie van activiteiten. Dit maakt het initiatief authentiek en volledig afgestemd op wat jongeren nodig hebben om zich verbonden te voelen met elkaar en het eiland. Dankzij de ondersteuning van LEADER en andere partners krijgt het project nu echt de kans om uit te groeien tot dé centrale plek voor jongeren op Texel.

Hugo ziet duidelijk de impact: “Als je eerder binding met het eiland voelt, is de kans groter dat jongeren terugkomen. En dat is belangrijk, want Texel vergrijst enorm.” Zelf blijft hij ook betrokken, ondanks zijn plannen om te gaan studeren. “Ik ga binnenkort studeren in Groningen, maar ik ben zeker van plan om in de weekenden terug te komen en betrokken te blijven bij Helium. Het helpt enorm om te merken dat er óók voor jongeren leuke, hippe dingen kunnen ontstaan op Texel.”

Meer informatie vind je op www.helium.house.